หัวชาร์จ "ร้อนจี๋" ผิดปกติ! อันตรายไหม?

"เสียบชาร์จมือถือทิ้งไว้ ไปจับอีกที...โอ้โห! หัวชาร์จร้อนจี๋จนแทบจะเอาไปทอดไข่ได้!" เชื่อว่านี่คือโมเมนต์ที่ทำให้ใครหลายคนใจหายวาบ! แล้วคำถามก็ตามมาในหัวทันที "แบบนี้มันปกติไหมนะ?" "มันจะระเบิดใส่หน้ารึเปล่า?" "แล้วต้องทำยังไงต่อดี!?"

ใจเย็นๆ ก่อนครับเพื่อนๆ! ในฐานะ คนที่คลุกคลีกับเรื่องแกดเจ็ตและไฟฟ้าใกล้ตัว  และอยากให้ทุกคนใช้งานอุปกรณ์ได้อย่าง ปลอดภัยสบายใจ  วันนี้เราจะมา "ไขข้อข้องใจ" แบบเคลียร์ๆ ชัดๆ สไตล์เพื่อนคุยกันเลยว่า หัวชาร์จแบบไหนเรียกว่าแค่ "อุ่น" แบบไหนคือ "ร้อนจนอันตราย" มันเกิดจากอะไรได้บ้าง และเราควรจะรับมือกับมันยังไง! ข้อมูลนี้ เชื่อถือได้  และอาจช่วยป้องกันเหตุร้ายได้เลยนะครับ!

"อุ่น" หรือ "ร้อนจี๋"? แบบไหนปกติ แบบไหนคือสัญญาณอันตราย?

ก่อนอื่นต้องเข้าใจก่อนว่า เวลาเราชาร์จไฟ มันมีการแปลงพลังงานไฟฟ้า ซึ่งเป็นเรื่องปกติที่จะเกิด "ความร้อน" ขึ้นบ้างครับ

• "อุ่นๆ" (ปกติ): เวลาชาร์จ (โดยเฉพาะตอนใช้ชาร์จเร็ว) หัวชาร์จจะอุ่นขึ้นอย่างรู้สึกได้ เรายังสามารถ ใช้มือจับค้างไว้ได้สักพักโดยไม่รู้สึกว่าจะโดนลวก อันนี้ถือว่าปกติครับ
  
• "ร้อนจี๋" (อันตราย!): นี่คือสัญญาณเตือนภัยที่ไม่ปกติแล้ว!
  ร้อนจน "จับค้างไว้ไม่ได้" แตะแล้วต้องรีบชักมือออก
  ได้ "กลิ่นไหม้" หรือกลิ่นพลาสติกแปลกๆ โชยออกมา
  ตัวพลาสติกของหัวชาร์จ "เปลี่ยนสี" (เช่น จากขาวเป็นเหลืองเข้มๆ) หรือ "บิดเบี้ยวผิดรูป"
  เสียบแล้วมีเสียง "จี่ๆๆๆ" หรือเสียงแปลกๆ ดังออกมา
  ถ้าเจออาการ "ร้อนจี๋" แบบนี้...ให้ทำตามข้อต่อไปนี้ทันที!

"สาเหตุ" ที่ทำให้หัวชาร์จกลายเป็น "เตาอบจิ๋ว"

1."หัวชาร์จปลอม" หรือ "ไม่ได้มาตรฐาน" (จำเลยอันดับหนึ่ง!):
ของถูกและดีอาจจะมี แต่ของถูกมากๆ มักจะ "ห่วย" และ "อันตราย"! หัวชาร์จปลอมหรือราคาถูกมากๆ มักจะ "ลดต้นทุน" โดยใช้วัสดุเกรดต่ำ, ไม่มี "วงจรป้องกัน" ความปลอดภัยที่จำเป็น (เช่น ป้องกันไฟเกิน, ไฟกระชาก, หรือความร้อนสูงเกิน) ทำให้เวลาทำงานหนักๆ ความร้อนก็พุ่งสูงปรี๊ดจนน่ากลัว!
มองหา "มอก." (TISI): สำหรับหัวชาร์จที่ขายในประเทศไทย ต้องมีเครื่องหมาย มอก. (มาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม) รับรอง! นี่คือเครื่องหมายการันตีความปลอดภัยขั้นพื้นฐานที่คุณต้องมองหาเป็นอันดับแรก!

2."สายชาร์จ" ก็เป็นเรื่อง!:
สายชาร์จที่ "ชำรุด" (ขาดใน, เปื่อย) หรือ "คุณภาพต่ำ" จะมีค่าความต้านทานสูง ทำให้ทั้งสายและหัวชาร์จต้องทำงานหนักขึ้นเพื่อส่งไฟ และเกิดเป็นความร้อนสะสม
อย่าใช้หัวชาร์จเทพ กับสายกะโหลกกะลา! มันพากันร้อนได้นะ!

3."ชาร์จเร็ว" แต่ "ระบายอากาศไม่ดี":
การชาร์จเร็ว (Fast Charging) สร้างความร้อนมากกว่าการชาร์จปกติอยู่แล้ว  ถ้าเราเอาหัวชาร์จไป เสียบไว้ใต้ผ้าห่ม, บนโซฟาผ้า, โดนแดดส่อง, หรือในที่ที่อับมากๆ มันก็จะระบายความร้อนไม่ได้ และร้อนจัดขึ้นไปอีก
อากาศร้อนๆ แบบบ้านเราก็มีส่วนนะ!

4."เสียบไม่แน่น" หรือ "ปลั๊กหลวม":
ไม่ว่าจะเสียบกับปลั๊กผนัง หรือเสียบสาย USB เข้ากับหัวชาร์จ ถ้ามัน "หลวมคลอน" จะทำให้เกิดการ "อาร์ค" หรือสปาร์คของไฟฟ้าเล็กๆ ซึ่งสร้างความร้อนสูงมากตรงจุดสัมผัส

5."อายุการใช้งาน" ของหัวชาร์จ:
ของทุกอย่างมีวันเสื่อมครับ หัวชาร์จที่ใช้งานมานานหลายปี วงจรภายในอาจจะเริ่มเสื่อมสภาพ ทำให้ทำงานได้ไม่มีประสิทธิภาพและร้อนกว่าเดิม

6.(อาจจะ) ปัญหาที่ "ตัวมือถือ" ของเราเอง:
กรณีนี้พบน้อยกว่า แต่ถ้าวงจรชาร์จหรือแบตเตอรี่ในมือถือมีปัญหา มันก็อาจจะดึงไฟผิดปกติ ทำให้หัวชาร์จทำงานหนักและร้อนได้เหมือนกัน

"ทำยังไงดี?" เมื่อเจอหัวชาร์จร้อนจี๋

สติ! แล้วทำตามนี้ทันที:

1.ถอดปลั๊ก "ทันที"!
ไม่ต้องคิดเยอะ! ดึงออกจากเต้ารับก่อนเลยเพื่อตัดกระแสไฟ

2.ปล่อยให้มัน "เย็นลง" เอง:
วางไว้ในที่โล่งๆ ที่มีอากาศถ่ายเทสะดวก อย่าเพิ่งไปจับหรือทำอะไรกับมัน

3.ตรวจสอบสภาพ (เมื่อเย็นแล้ว):
พลิกดูรอบๆ ว่ามีรอยไหม้, รอยแตก, พลาสติกละลาย, หรือมีกลิ่นผิดปกติไหม?

4."อย่าเสี่ยงใช้ต่อ!"
ถ้าหัวชาร์จเคยร้อนจัดจนมีอาการผิดปกติ (ร้อนจนจับไม่ได้, มีกลิ่นไหม้, บิดเบี้ยว) นั่นคือสัญญาณว่าวงจรภายในมัน "ไม่ปกติ" แล้ว ทิ้งไปเถอะครับ! ไม่คุ้มที่จะเสี่ยงกับมือถือราคาหลายหมื่น หรือเสี่ยงไฟไหม้บ้าน!

"ป้องกัน" ยังไงไม่ให้หัวชาร์จร้อนจนน่ากลัว?

• "ซื้อของดี มี มอก." เท่านั้น!: ย้ำอีกครั้ง! ลงทุนกับหัวชาร์จของแท้ หรือแบรนด์ที่น่าเชื่อถือและมี มอก. รับรอง
  
• ใช้ "สายชาร์จ" ที่มีคุณภาพเข้าคู่กัน: อย่าให้สายมาเป็นจุดอ่อน
  
• ชาร์จในที่ "อากาศถ่ายเท": อย่าชาร์จบนที่นอน, โซฟา, หรือใต้ผ้าห่ม วางบนโต๊ะหรือพื้นโล่งๆ ดีที่สุด
  
• อย่าเสียบปลั๊กพ่วง "ซ้อนกันเยอะเกินไป" จนปลั๊กพ่วงทำงานหนักและร้อน
  
• ถอดเคสมือถือ (ถ้าหนามาก) ตอนชาร์จ: ช่วยให้ "มือถือ" ระบายความร้อนได้ดีขึ้น ซึ่งก็ช่วยลดความร้อนโดยรวมของระบบได้
  
• อย่าใช้งานหนักๆ ตอนชาร์จ: โดยเฉพาะการเล่นเกมกราฟิกสูงๆ ตอนใช้ชาร์จเร็ว
  ถอดปลั๊กเมื่อไม่ใช้งาน: เป็นการปฏิบัติที่ดีต่อความปลอดภัยและช่วยประหยัดไฟได้นิดหน่อย